OD i DO

Norman Davies zaskakuje po raz kolejny, tym razem w bardzo niezwykły sposób. W OD i DO wykazuje instynkt detektywa historii. Opisując najnowsze dzieje Polski, korzysta z historycznych świadectw ludzkich emocji
i doświadczeń zawartych w listach i kartach pocztowych. Norman Davies
od ponad 20 lat z pasją wyszukiwał te świadectwa historii na pchlich targach
i w antykwariatach na całym świecie, aby podzielić się swymi odkryciami
i przemyśleniami w najnowszym albumie OD i DO.

Norman Davies, znakomity historyk, Walijczyk zafascynowany Polską,
na ponad 700 stronach swojej nowej 2-tomowej książki OD i DO. Najnowsze dzieje Polski według historii pocztowej, ukazuje przeszło 2000 pocztówek, listów i znaczków ze swojej prywatnej kolekcji, ściśle związanych z ważnymi wydarzeniami z dziejów Polski. Obiektom towarzyszą ciekawe komentarze, każdy z 7 rozdziałów poprzedza obszerny esej autora. Album obejmuje swoim zakresem wszystkie ziemie i prowincje, które w tym czy innym czasie znajdowały się pod polską władzą. Uwzględnia zarówno dawną Rzeczpospolitą, startą z map w 1795 roku, jak i II Rzeczpospolitą, która została zniszczona
w 1939 roku. Wielu młodszych Polaków przyzwyczaiło się do myślenia
o Polsce kategoriami jej obecnych granic. Zakładają oni, że tereny leżące po drugiej stronie są niejako „obce”. Historia pocztowa jest dobrym sposobem unaocznienia myślącym w ten sposób osobom, że pojęcie „Polska” jest znacznie bardziej elastyczne, niż sobie wyobrażały. Przypomniano mi o tym dobitnie podczas mojej niedawnej wizyty w Czechach, gdzie istnieją okręgi takie jak Jablunkov, obejmujące niegdyś ludność niemal czysto polskiego pochodzenia, ale które w całej swej długiej historii cieszyły się polską władzą przez łącznie dziesięć lub jedenaście miesięcy. Przez ponad 150 ostatnich lat, jakie upłynęły od nastania epoki znaczka pocztowego, ziemie polskie doświadczyły bezprzykładnego ciągu wojen, przekształceń terytorialnych, niepokojów politycznych, przemian kulturowych, zmian demograficznych
i okupacji wojskowych. Królestwo Kongresowe, które w 1861 roku wyemitowało pierwszy polski znaczek, zakończyło swój żywot ledwo trzy lata później. Wielki „pokój imperialny” końca XIX wieku rozsadziła I wojna światowa.
Druga Rzeczpospolita (1918-1939) zrodziła się pośród fali konfliktów zbrojnych, a II wojna światowa, podczas której Polska znalazła się w brutalnych kleszczach między Trzecią Rzeszą a ZSSR, zniszczyła niemal wszystkie istniejące instytucje. Tak zwana Polska Rzeczpospolita Ludowa czyli PRL przeszła szereg ewolucyjnych przemian, zanim ostatecznie zakończyła swój żywot w 1990 roku. Wobec tych wszystkich historycznych zawirowań historia pocztowa w znakomity sposób odzwierciedla złożone losy narodu polskiego.
(fragmenty wstępu)